Τα ατυχήματα έξω από το σπίτι ίσως είναι πιο λίγα σε σχέση με εκείνα που συμβαίνουν μέσα στο σπίτι αλλά αναμφισβήτητα πιο σοβαρά. Η έξοδος των παιδιών από το σπίτι είναι αναπόφευκτη αλλά και απαραίτητη ιδίως τα τελευταία χρόνια που τα έχουμε εγκλωβίσει μέσα σε μεγάλες πόλεις χωρίς παιδότοπους, πάρκα και γήπεδα όπου θα μπορούσαν να αναπτύξουν τις διάφορες δραστηριότητες τους. Πρέπει να ενθαρρύνουμε και να επιδιώκουμε τη έξοδο των παιδιών από το σπίτι, παράλληλα όμως να συνειδητοποιήσουμε τους κινδύνους που υπάρχουν και να τα διδάξουμε σωστά πως να προφυλαχθούν.

Κίνδυνοι από το αυτοκίνητο

• ‘Όλα τα παιδιά ανεξάρτητα με τη ηλικία τους πρέπει να κάθονται πάντα στο πίσω κάθισμα. Τα νέα αυτοκίνητα διαθέτουν ζώνες ασφαλείας και στα πίσω καθίσματα. Μάθετε τα παιδιά σας να τις χρησιμοποιούν έστω και για κοντινές αποστάσεις.

• Μην αφήνετε το παιδί σας να στέκεται όρθιο ανάμεσα στα καθίσματα. Σε περίπτωση φρεναρίσματος ή ατυχήματος σίγουρα θα τραυματισθεί.

• Τα παράθυρα στο πίσω μέρος είναι προτιμότερο να είναι κλειστά. Εάν είναι ανοικτά μάθετε τα παιδιά να μη βγάζουν το χέρι τους έξω από το παράθυρο. Υπάρχει κίνδυνος να τραυματισθούν σοβαρά από διερχόμενο αυτοκίνητο.

• Οι πόρτες να είναι πάντα κλειδωμένες για να μη μπορεί το παιδί να τις ανοίξει και να πέσει έξω, όταν το αυτοκίνητο βρίσκεται σε κίνηση.

• Μη κρατάτε το βρέφος στη αγκαλιά σας όταν κάθεστε στο μπροστινό κάθισμα. Σε περίπτωση ατυχήματος το πρώτο που θα τραυματισθεί είναι αυτό. Μην το χρησιμοποιείτε σαν αερόσακο.

• Το βρέφος πρέπει πάντα να ταξιδεύει στο πίσω μέρος, στο ειδικό παιδικό κάθισμα για αυτοκίνητα και δεμένο με τις δικές του ζώνες ασφαλείας. Σε δοκιμές ασφαλείας που έγιναν αποδείχθηκε ότι η πιο ασφαλής θέση για το παιδικό κάθισμα είναι το μέσο του πίσω καθίσματος.

• Ποτέ μη τοποθετείτε το παιδικό κάθισμα κόντρα στον αερόσακο. Σε περίπτωση ατυχήματος υπάρχει κίνδυνος ασφυξίας. Το παιδικό κάθισμα πρέπει να είναι αρκετά μεγάλο ώστε να προστατεύει όλο το σώμα (κεφάλι, κορμί, χέρια και πόδια)

• Τα παιδιά δεν πρέπει να ξεχνούν να λένε συνέχεια στους γονείς τους να μη τρέχουν με το αυτοκίνητο, και ότι ο χρόνος που κερδίζουν είναι πολύ μικρός σε σχέση με τον κίνδυνο που διατρέχει όλη η οικογένεια.

• Προσοχή όταν κλείνουμε τις πόρτες. Υπάρχει κίνδυνος να εγκλωβιστούν τα χέρια τους και να τραυματισθούν σοβαρά.

• Όταν το αυτοκίνητο σταθμεύσει τα παιδιά να κατεβαίνουν πάντοτε από τη πλευρά που δεν περνούν άλλα αυτοκίνητα.

• Μην αφήνετε τα παιδιά μόνα τους μέσα στο αυτοκίνητο. Μπορεί να δοκιμάσουν να το θέσουν σε λειτουργία και να προκαλέσουν ατύχημα, ή να κατέβουν στο δρόμο, ή ακόμα να πάθουν θερμοπληξία τους καλοκαιρινούς μήνες.

• Προσοχή όταν το αυτοκίνητο είναι σταθμευμένο στο δρόμο και θέλουμε να μπούμε μέσα. Το παιδί, συνήθως τρέχει, είναι βιαστικό, είναι ενθουσιασμένο και μπορεί να τρέξει στο δρόμο και να τραυματισθεί από διερχόμενο αυτοκίνητο. Κρατείστε τα από το χέρι μέχρι να μπει στο αυτοκίνητο.

Ατυχήματα με ποδήλατα

Τα ατυχήματα με ποδήλατα είναι αρκετά συχνά. Οι πιο συνηθισμένοι τραυματισμοί συμβαίνουν μετά από πτώσεις. Τα τραύματα μπορεί να είναι από ελαφρές εκδορές μέχρι εγκεφαλική διάσειση ή αιμορραγία. Οι πιο σοβαροί τραυματισμοί συμβαίνουν μετά από σύγκρουση με άλλα οχήματα. Δυστυχώς στο τόπο μας δεν υπάρχουν ποδηλατόδρομοι και ούτε κανονισμοί για τη υποχρεωτική χρήση κράνους από τους ποδηλάτες, γι’ αυτό επαφίεται στους γονείς να πείσουν τα παιδιά τους να φορούν πάντοτε κράνος. ‘Όσον αφορά τους ποδηλατόδρομους, μέχρι αυτοί να κατασκευασθούν από τη πολιτεία οι ποδηλάτες πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί όταν ποδηλατούν στους δρόμους και όταν θέλουν να ασκηθούν, να χρησιμοποιούν μεγάλα πάρκα και γήπεδα. Σε χώρες όπου οι πιο πάνω κανονισμοί έχουν εφαρμοστεί ο αριθμός και η σοβαρότητα των ατυχημάτων με ποδήλατα έχουν ελαττωθεί σημαντικά.

Ατυχήματα με μοτοσυκλέτες

Τα ατυχήματα με μοτοσυκλέτες αφορούν κυρίως τους ενήλικες αλλά πολλές φορές έφηβοι, με τον ενθουσιασμό που τους διακρίνει, ενοικιάζουν μοτοσυκλέτες με άγνοια των γονιών τους. Αυτό συμβαίνει πιο πολύ κατά τη διάρκεια των διακοπών που συχνά πηγαίνουν μόνοι τους. Το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο μεγάλο μετά από κατανάλωση αλκοόλ που δεν είναι σπάνιο στη νεολαία. Εδώ φέρει και η πολιτεία μερίδιο ευθύνης. Δεν πρέπει να επιτρέπεται η ενοικίαση μοτοσυκλετών και η πώληση αλκοόλ κάτω των 18 ετών. Είτε η σχετική νομοθεσία δεν υπάρχει, είτε υπάρχει και δεν εφαρμόζεται. Μέχρι να λυθεί το πρόβλημα αυτό την κύρια ευθύνη φέρουν οι γονείς. Υπενθυμίζουμε ότι ο νόμος απαγορεύει τη μεταφορά παιδιών κάτω των 12 ετών με μοτοσυκλέτα.

Άλλα ατυχήματα στο δρόμο

Συχνά τα παιδιά λόγω έλλειψης άλλων χώρων, αναγκάζονται να παίζουν διάφορα παιγνίδια στην αυλή του σπιτιού τους ή στο δρόμο. Τα κυριότερα ατυχήματα συμβαίνουν όταν τους ξεφύγει η μπάλα και τρέξουν να την πάρουν χωρίς να σκεφθούν τον κίνδυνο που παραμονεύει και που δεν είναι άλλος από κάποιο διερχόμενο αυτοκίνητο. Πρέπει να είναι πολύ προσεκτικά και να κοιτάζουν πριν βγουν στο δρόμο. Παράλληλα όμως και οι οδηγοί πρέπει να ελαττώνουν ταχύτητα όταν οδηγούν σε κατοικημένες περιοχές. Τα παιδιά είναι αναγκασμένα συχνά να διασταυρώσουν το δρόμο είτε για να πάνε στο σχολείο είτε οπουδήποτε αλλού. Συνήθως οι γονείς λένε στα παιδιά: Μην πας στο δρόμο. Μέχρι μιας ηλικίας αυτό είναι σωστό. Από τη ηλικία όμως των πέντε ετών πρέπει να τα διδάξουμε πως να διασταυρώνουν το δρόμο. Εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι το σχολείο, η Αστυνομία και άλλοι φορείς πρέπει να εμπλακούν και αυτοί στη διδασκαλία της οδικής ασφάλειας για τα παιδιά πράγμα που γίνεται σε κάποιο βαθμό. Πάντως είναι ενθαρρυντικό ότι κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς πολλά σχολεία, είτε μέσω των σχολικών εφοριών είτε με άλλο τρόπο, χρησιμοποιούν ειδικούς τροχονόμους έξω από τα σχολεία για να βοηθούν τα παιδιά να διασταυρώνουν το δρόμο.

Πνιγμός

Δυστυχώς κάθε χρόνο παιδιά και ενήλικες χάνουν τη ζωή τους από πνιγμό στις θάλασσες και στις πισίνες και πιο σπάνια σε πηγάδια, φράγματα ή μεγάλες δεξαμενές. ‘Όταν είστε στη θάλασσα ή την πισίνα πρέπει πάντα να είστε κοντά στα παιδιά έστω και εάν υπάρχει ναυαγοσώστης. Μη ξεχνάτε ότι πολλά παιδιά πνίγηκαν μπροστά στα μάτια των γονιών τους. Μερικά δευτερόλεπτα είναι αρκετά για να χαθεί μια ζωή.

• Τα μικρά παιδιά πρέπει πάντα να φορούν τα σωσίβια τους.

• Μεγαλύτερα παιδιά πρέπει να μάθουν να κολυμπούν.

• Μην τα αφήνετε να μπαίνουν στο νερό πριν περάσουν δύο ώρες από το γεύμα.

• Μην αφήνετε τα παιδιά σας να πηγαίνουν στα βαθιά. Εξηγείστε τους ότι μπορούν να κολυμπούν εξ’ ίσου καλά όταν το νερό φθάνει μέχρι τη μέση τους ή λίγο πιο πάνω.

• Προσοχή από τα ταχύπλοα σκάφη, ιστιοσανίδες και άλλα θαλάσσια σπορ. Καταγγέλλετε στην αστυνομία όταν αυτά χρησιμοποιούνται σε περιοχές λουόμενων.

Άλλα ατυχήματα

• Προσοχή όταν ξεκινάτε τα γεωργικά σας μηχανήματα. Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά σας δεν παίζουν κάτω ή πίσω από αυτά. Μην τα βάζετε πάνω όταν τα χρησιμοποιείτε για δουλειά.

• Εάν έχετε πηγάδι σκεπάστε το με κάλυμμα που δεν μπορούν να το ανοίξουν.

• Προσέχετε τα παιδιά σας από πτώσεις από ταράτσες, δέντρα και γκρεμούς.

• Όταν τελειώσετε το ψήσιμο φαγητού στα κάρβουνα σβήστε τα με νερό.

• Προσέχετε τα παιδιά σας από αδέσποτους σκύλους.

• Μάθετε τα παιδιά σας όταν βρίσκουν ύποπτα μεταλλικά αντικείμενα να μην τα αγγίζουν γιατί μπορεί να είναι εκρηκτικά βλήματα και να εκραγούν.

• Σε περίπτωση δαγκώματος από φίδι επισκεφθείτε αμέσως το πιο κοντινό νοσοκομείο.

Στο Λούνα Παρκ

Πτώσεις από κούνιες, τσουλήθρες και άλλα παιγνίδια είναι πολύ συνηθισμένα. ‘Έχετε τα παιδιά σας πάντοτε κάτω από την επιτήρηση σας. Προσοχή επίσης στα παιγνίδια που λειτουργούν με ρεύμα. Εάν δείτε εκτεθειμένα ή φθαρμένα ηλεκτρικά καλώδια απομακρυνθείτε αμέσως και αναφέρατε το στον υπεύθυνο.

Στις οικοδομές

Στις οικοδομές υπάρχουν συνήθως πεταγμένα σίδερα, ξύλα με καρφιά και άλλα αντικείμενα που μπορεί να προκαλέσουν τραυματισμούς. Επίσης μπορεί κάποιος να τραυματισθεί από πτώση σε ακάλυπτους λάκκους ή από σκαλωσιές. Μην αφήνετε τα παιδιά σας να παίζουν σε οικοδομές. Εάν τραυματισθούν βεβαιωθείτε ότι είναι καλυμμένα με το εμβόλιο του τετάνου.

Ατυχήματα μέσα στο σπίτι

Με τη πρόοδο της παρεχόμενης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και την προληπτική ιατρική, η θνησιμότητα και νοσηρότητα στα παιδιά, από ασθένειες, έχουν ελαττωθεί σε μεγάλο βαθμό, τα ατυχήματα όμως εξακολουθούν και σήμερα να αποτελούν ένα από τα κυριότερα αίτια θανάτου αλλά και μονίμου αναπηρίας. Οι γονείς, τα σχολεία και η πολιτεία έχουν υποχρέωση να πάρουν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να ελαττωθεί ο αριθμός των ατυχημάτων, τόσο μέσα στο σπίτι όσο και έξω από αυτό.

Μη ξεχνάτε ότι το σπίτι όσο γνώριμο και φιλικό μας φαίνεται, κρύβει πολλούς κινδύνους!

Τα ατυχήματα συμβαίνουν κατά 80% μέσα στο σπίτι και 20% έξω από αυτό. Τα παιδιά σε μικρές ηλικίες εξαρτώνται πλήρως από εμάς τους μεγάλους, γι’ αυτό είναι υποχρέωση μας να τα προφυλάξουμε. Σε μεγαλύτερες ηλικίες όμως θα πρέπει να τα διδάξουμε πως να προφυλάξουν τον εαυτό τους από τα ατυχήματα.

Πού συμβαίνουν τα περισσότερα ατυχήματα;

Τα περισσότερα ατυχήματα συμβαίνουν στο καθιστικό και στο υπνοδωμάτιο, γιατί αυτοί είναι οι χώροι που τα παιδιά περνούν τον περισσότερο χρόνο τους. Το 70% των παιδικών τραυματισμών συμβαίνουν στην παρουσία ενός ενήλικα! Γι’ αυτό και οφείλουμε να φτιάξουμε το σπίτι μας με τέτοιον τρόπο, έτσι ώστε να είναι ασφαλές για τα παιδιά. Βέβαια, όπως θα διαβάσετε και στη συνέχεια του άρθρου αυτού, τίποτε δεν μπορεί να εξασφαλίσει την απόλυτη ασφάλεια ενός παιδιού, γι’ αυτό και ανάλογα και με την ηλικία χρειάζεται η επίβλεψή του (συνεχής ή περιστασιακή) από έναν ενήλικα. Πριν προχωρήσουμε στην ανάλυση των ατυχημάτων, πρέπει να ορίσουμε τι εννοούμε ατυχήματα στο σπίτι. Ποια μέρη του σπιτιού περιλαμβάνει; Περιλαμβάνει λοιπόν τον εσωτερικό χώρο του σπιτιού, τον κήπο, αλλά και το χώρο στάθμευσης των αυτοκινήτων της οικογένειας.

Πτώσεις

Πολλά παιδιά ιδιαίτερα μικρής ηλικίας τραυματίζονται από πέσιμο, κυρίως από κρεβάτια, σκάλες, παράθυρα και μπαλκόνια. Βρέφη από 3 μηνών και άνω μπορεί να πέσουν από κρεβάτια χωρίς κάγκελα ή από τα ειδικά τραπέζια αλλαγής της πάνας. Οι πτώσεις είναι η τέταρτη αιτία παιδικών θανάτων από τραυματισμούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αποτελούν την πιο συχνή αιτία εισαγωγών και επισκέψεων στα τμήματα επειγόντων περιστατικών των νοσοκομείων. Οι πτώσεις που οδηγούν σε σοβαρό ή θανατηφόρο τραυματισμό οφείλονται συνήθως σε πτώση από παράθυρα, μπαλκόνια και σκάλες του δεύτερου ή πιο ψηλού ορόφου. Οι πιο συχνές αιτίες πτώσεων από ψηλά που οδήγησαν σε νοσηλεία είναι οι εξής:

1. Αλλαξιέρες

2. Σκάλες

3. Καρέκλες

4. Κρεβάτια

5. Παράθυρα

6. Μπαλκόνια

Η πλειονότητα των πτώσεων από πιο χαμηλά σημεία που προκαλούν τραυματισμούς σε μικρά παιδιά γίνονται από τα έπιπλα του σπιτιού. Η πλειοψηφία των επίπλων που προκαλούν πτώση έχουν ασήμαντο ύψος, όπως είναι τα κρεβάτια, οι καρέκλες και οι καναπέδες.

Η περπατούρα είναι συνηθισμένη αιτία τραυματισμού σε μικρά παιδιά. Η ελευθερία κινήσεων, καθώς και η ταχύτητα που δίνει στα μικρά βρέφη μπορεί να οδηγήσει σε πτώσεις από σκάλες. Διαβάστε περισσότερα στο σχετικό κεφάλαιο πιο κάτω

Πώς να προφυλάξετε το παιδί σας από τις πτώσεις;

Τα πιο κάτω μέτρα έχουν αποδειχτεί ότι είναι αποτελεσματικά, έτσι ώστε να ελαττώσουν τον κίνδυνο από πτώσεις ή τη σοβαρότητα των τραυματισμών που προκαλούν:

• Μην τα αφήνετε μόνα τους ούτε για μερικά δευτερόλεπτα. Τόσα χρειάζονται για να πέσουν.

• Τοποθετείστε προστατευτικό κάγκελο στο πάνω μέρος της σκάλας. (Υπάρχουν και έτοιμα στη αγορά).

• Τα οριζόντια κάγκελα στα μπαλκόνια είναι πολύ επικίνδυνα γιατί το παιδί μπορεί εύκολα να σκαρφαλώσει και να πέσει στο κενό. Αντικαταστήστε τα με κάθετα ή προσθέστε προστατευτικό πλέγμα.

• Μην τοποθετείτε καρέκλες ή τραπεζάκια κοντά σε παράθυρα. Υπάρχει ο κίνδυνος το παιδί να ανέβει, να ανοίξει το παράθυρο και να πέσει. Εφαρμόστε κάγκελα για πλήρη ασφάλεια.

Πολλά ατυχήματα συμβαίνουν στη βρεφική ηλικία από πτώσεις με “περπατούσα”. Εάν δεν υπάρχει κατάλληλος χώρος χωρίς σκάλες, έπιπλα και χαλιά που να εμποδίζουν την εύκολη διακίνηση καλύτερα να μη χρησιμοποιηθούν.

Ηλεκτροπληξία

Τα παιδιά της βρεφικής και νηπιακής ηλικίας μπορεί να τοποθετήσουν παραμάνες, τσιμπιδάκια και άλλα μεταλλικά αντικείμενα μέσα στις πρίζες με αποτέλεσμα να πάθουν ηλεκτροπληξία.

• Προσέξτε τα παιδιά σας να μην αγγίζουν πρίζες, φίσιες ή ηλεκτρικές συσκευές με βρεγμένα χέρια.

• Καλύψτε τις πρίζες με ειδικά καλύμματα που υπάρχουν στη αγορά.

• Μην αφήνετε εκτεθειμένα καλώδια και μη τα περνάτε κάτω από ανοίγματα πορτών ή κάτω από χαλιά.

• Αντικαταστήστε αμέσως όλα τα φθαρμένα καλώδια των οικιακών συσκευών ή ακόμα καλύτερα καλέστε τον ηλεκτρολόγο σας.

• Ποτέ μη βαρυφορτώνετε τα πολύπριζα και μη τροφοδοτείτε συσκευές μεγάλης ισχύος συγχρόνως.

• Μη χρησιμοποιείτε ηλεκτρικές συσκευές μέσα στο μπάνιο.

Εγκαύματα

Πολλές ζωές χάθηκαν και πολλά άτομα παραμορφώθηκαν αλλά και περιουσίες καταστράφηκαν από πυρκαγιές. Τα παιδιά είναι περίεργα και τους αρέσει να παίζουν με τη φωτιά.

Η πλειοψηφία των εγκαυμάτων προκαλείται από την επαφή του παιδιού με ζεστές επιφάνειες ή ζεστά υγρά.

Τα παιδιά υφίστανται εγκαύματα λόγω επαφής τους με ζεστό υγρό, όπως το νερό της βρύσης ή επαφή με ζεστές συσκευές και λανθασμένη χρήση σπίρτων ή αναπτήρων. Στην Αγγλία καταγράφονται περισσότεροι από 20 θάνατοι παιδιών από εγκαύματα από ζεστό νερό στο μπάνιο κάθε χρόνο.

Άλλες αιτίες εγκαυμάτων είναι τα πυροτεχνήματα, παρά την απαγόρευση κυκλοφορίας τους στο εμπόριο, και οι πυρκαγιές. Πολύ συχνές στην Ευρώπη είναι οι πυρκαγιές σε σπίτια που προκαλούνται ακούσια από παιδιά ή από κάποιο άλλο ατύχημα. Στην Ευρώπη υπολογίζεται ότι πυρκαγιές που οφείλονται στη χρήση αναπτήρων από παιδιά στοιχίζουν στους πολίτες 95 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο.

Πώς να προφυλάξετε το παιδί σας;

• Τοποθετήστε ανιχνευτές καπνού στο σπίτι σας. Οι ανιχνευτές καπνού έχουν βοηθήσει στο να ελαττωθούν οι πυρκαγιές στα σπίτια κατά 71%.

• Τοποθετήστε το θερμοστάτη του νερού σε θερμοκρασία 54°C. Μπορείτε ακόμα να χρησιμοποιήσετε βαλβίδες που ελέγχουν και ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του νερού που βγαίνει από το μπάνιο.

• Μην αφήνετε εκτεθειμένους αναπτήρες και σπίρτα στο σπίτι. Τα παιδιά πιθανόν να παίξουν με αυτά και να προκαλέσουν πυρκαγιά.

• Μην τοποθετείτε δοχεία με ζεστά υγρά ( νερό, λάδι, καφές) στην άκρη του τραπεζιού. Μπορεί τα παιδιά να απλώσουν το χέρι τους ή να τραβήξουν το τραπεζομάντιλο και να τα χύσουν πάνω τους.

• Μην τοποθετείτε τα μπρίκια ή τις κατσαρόλες στην γκαζιέρα με το χερούλι να εξέχει προς τα έξω. Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να τα τραβήξουν και να πάθουν σοβαρά εγκαύματα.

• ‘Όταν σιδερώνετε, μην αφήνετε το σίδερο εκτεθειμένο. Μπορεί το παιδί σας να το ακουμπήσει.

• Τοποθετείστε προστατευτικό πλέγμα, όταν το τζάκι σας είναι αναμμένο.

• Προσοχή, όταν υπάρχουν ηλεκτρικές σόμπες αναμμένες. Τα ρούχα του παιδιού σας μπορεί εύκολα να πιάσουν φωτιά.

Δηλητηριάσεις

Τα παιδιά αρέσκονται να εξερευνούν τα πάντα. Τους αρέσει να ανοίγουν συρτάρια, ερμαράκια, κουτιά και οτιδήποτε άλλο τους τραβήξει τη προσοχή.

Περισσότερες από 90% όλων των δηλητηριάσεων συμβαίνουν στο σπίτι. Πολλά από τα προϊόντα κοινής/καθημερινής χρήσης του σπιτιού, όπως είναι τα καθαριστικά, το οινόπνευμα, τα εντομοκτόνα, τα φάρμακα και τα καλλυντικά, μπορεί να δηλητηριάσουν τα παιδιά. Το τσιγάρο μπορεί να σκοτώσει ένα παιδί, γι’ αυτό και θα πρέπει να φυλάσσονται μακριά από τα παιδιά.

Ποιες οι πιο συχνές αιτίες δηλητηριάσεων στα παιδιά;

1. Φάρμακα. Το 17% των φαρμακευτικών δηλητηριάσεων οφείλεται σε φάρμακα που ανήκαν στον παππού ή τη γιαγιά.

2. Αρώματα, καλλυντικά.

3. Προϊόντα καθαρισμού (καθαριστικά, διαλυτικά, λευκαντικά, μαλακτικά, οξέα).

4. Εντομοκτόνα, μπογιές, μπαταρίες, αντιψυκτικό, γόμες.

5. Λιπάσματα, ζιζανιοκτόνα, φυτά.

Πώς να προφυλάξετε το παιδί σας;

• Τοποθετήστε τα καθαριστικά και τα χημικά σε ντουλάπια που κλειδώνουν.

• Χρησιμοποιήστε προστατευτικά για παιδιά σε ντουλάπια και συρτάρια.

• Το φαρμακείο του σπιτιού να είναι σε σημείο που να μην μπορεί να το φτάσουν τα παιδιά και να είναι κλειδωμένο.

• Μη βάζετε πετρέλαιο, οινόπνευμα, γεωργικά φάρμακα ή άλλες καυστικές ουσίες σε μπουκάλια αναψυκτικών και άλλα δοχεία που μπορεί να τραβήξουν την προσοχή του παιδιού σας. Μπορεί το παιδί να τα ανοίξει και να πιει το περιεχόμενο.

• Μη φυλάγετε φάρμακα στην τσάντα σας. Σίγουρα το παιδί σας θα την εξερευνήσει και πιθανότατα να τα βάλει στο στόμα του με κίνδυνο να δηλητηριαστεί. Μην ξεχνάτε ότι πολλά χάπια μοιάζουν με καραμέλες.

Εισρόφηση ξένου σώματος

Η εισρόφηση ξένων σωμάτων στους βρόγχους (στους πνεύμονες) είναι πολύ επικίνδυνη και πολλές φορές μπορεί να απειλήσει και αυτή τη ζωή του παιδιού. Τα πιο συνηθισμένα ξένα σώματα είναι οι ξηροί καρποί ( κούννες, στραγάλια, χαλεπιανά κλπ.) και τα όσπρια. Επίσης καραμέλες, μικρά νομίσματα, κομματάκια φαγητού (π.χ. μήλου) και παιγνίδια που αποτελούνται ή που μπορεί να σπάσουν σε μικρά κομματάκια. (Lego, Playmobil κλπ.)

Εάν το παιδί σας αρχίσει ξαφνικά να βήχει χωρίς προηγούμενα να ήταν άρρωστο ή εάν παρουσιάσει δύσπνοια και μελανιάσει το πρόσωπο του, να υποψιαστείτε ότι έχει κάνει εισρόφηση ξένου σώματος. Διατηρείστε τη ψυχραιμία σας, τοποθετήστε το ένα σας χέρι στο στήθος και το άλλο στη πλάτη και πιέστε απότομα. Πολλές φορές αυτό βοηθά το ξένο σώμα να βγει προς τα έξω. Επίσης αν έχετε κάποιες γνώσεις, μπορείτε να κάνετε τεχνητή αναπνοή. Αν όμως τα συμπτώματα δεν είναι έντονα αλλά, υπάρχει συνεχής βήχας ή δύσπνοια επισκεφθείτε αμέσως το γιατρό σας ή το πιο κοντινό νοσοκομείο.

• Μη δίνετε ξηρούς καρπούς στα παιδιά σας μέχρι τη ηλικία των 4 ετών.

• Μη κάνετε τα παιδιά σας να γελούν την ώρα που τρώνε. Υπάρχει κίνδυνος να πνιγούν.

• Αγοράζετε πάντα τα παιγνίδια που είναι κατάλληλα για τη ηλικία του παιδιού σας.

Ασφυξία

• Μη χρησιμοποιείτε κορδέλες ή κορδόνια για να κρεμάσετε τη πιπίλα του παιδιού σας στο λαιμό του. Υπάρχει κίνδυνος να πιαστεί κάπου και να πάθει ασφυξία. Στερεώστε τα με παραμάνα ή ειδικά clips.

• Τα βρέφη δεν χρειάζονται μαξιλάρι. Εάν χρησιμοποιηθεί πρέπει να μη είναι μαλακό και ψηλό γιατί μπορεί να βάλει το πρόσωπο του και να μη μπορεί να αναπνέει.

• Βεβαιωθείτε ότι έχετε κλείσει το γκάζι πριν κοιμηθείτε.

• Μην αφήνετε τα παιδιά σας να παίζουν με πλαστικές σακούλες. Υπάρχει κίνδυνος να τα φορέσουν στο κεφάλι και να πάθουν ασφυξία.

Τραυματισμοί από αιχμηρά αντικείμενα

Όταν τα παιδιά είναι μικρά δεν ξέρουν να χρησιμοποιούν τα αιχμηρά αντικείμενα όπως ψαλίδια και μαχαίρια με κίνδυνο να τραυματιστούν. Βάλτε τα σε χώρους που δεν μπορούν να τα πάρουν. ‘Όταν είναι σε κατάλληλη ηλικία διδάξτε τα πως να τα χρησιμοποιούν.

Άλλα ατυχήματα

• Συμβουλεύσετε τα παιδιά σας να προσέχουν όταν ανοιγοκλείνουν τις πόρτες. Υπάρχει κίνδυνος να εγκλωβιστούν τα χέρια τους και να τραυματιστούν.

• Τοποθετείστε χρωματιστά αυτοκόλλητα στα τζάμια των πόρτων ιδίως αυτών που οδηγούν σε βεράντες. Πολλές φορές νομίζουμε ότι η πόρτα είναι ανοιχτή με αποτέλεσμα να χτυπήσουμε στο τζάμι και να τραυματιστούμε σοβαρά.

• Όταν υπάρχουν μικρά παιδιά στο σπίτι τοποθετείστε τα έπιπλα με τέτοιο τρόπο ούτως ώστε να αποφεύγονται τα χτυπήματα στις γωνιές τους.

• Ποτέ μην αφήνετε μικρά παιδιά μόνα τους στη μπανιέρα ιδίως όταν έχει πολύ νερό. Μπορεί να γλιστρήσουν και να πνιγούν.

• Μην αφήνετε τα παιδιά σας να τρέχουν όταν έχουν κάποιο αντικείμενο στο στόμα π.χ. (μολύβι). Μπορεί να πέσουν και να τραυματιστούν σοβαρά στο στόμα.

• Τα ατυχήματα από πυροβόλα όπλα στον τόπο μας είναι σπάνια. Καλύτερα όμως να τα έχετε λυμένα και κλειδωμένα σε κάποιο μέρος και τα φυσίγγια σε άλλο μέρος.

• Μην αφήνετε τα παιδιά σας να χρησιμοποιούν φαναράκια Laser. Μπορεί να προκαλέσουν προσωρινή τύφλωση και μόνιμη βλάβη στα μάτια.

• Κάθε χρόνο, την περίοδο του Πάσχα, πολλά παιδιά και έφηβοι ακρωτηριάζονται ή τραυματίζονται σοβαρά από κροτίδες. Το σχολείο, τα μέσα επικοινωνίας, η Αστυνομία και προ πάντων οι γονείς έχουν υποχρέωση να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να προλάβουν την «κακιά στιγμή».

Τα καλοκαιρινά μπάνια στη θάλασσα είναι η χαρά των παιδιών, ταυτόχρονα όμως γεννούν και ανησυχία στους γονείς εξαιτίας των ατυχημάτων που μπορούν να συμβούν στην παραλία. Ακολουθώντας, ωστόσο, ορισμένες απλές αλλά ουσιαστικές οδηγίες που προτείνουν οι ειδικοί -προπονητές κολύμβησης, παιδίατροι ναυαγοσώστες-, μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να παίζει και να κολυμπά με ασφάλεια στη θάλασσα. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, να θυμάστε πως πρέπει να κρατάτε την ψυχραιμία σας ό,τι και αν συμβεί στην παραλία!

Ελέγξτε την παραλία

• Ο έλεγχος της παραλίας είναι η μεγαλύτερη υποχρέωσή σας όταν πηγαίνετε για μπάνιο με τα παιδιά. Oι ειδικοί επισημαίνουν ότι ασφαλές μέρος για κολύμπι είναι πάντοτε αυτό που παρουσιάζει τους λιγότερους κινδύνους. Γι’ αυτό, λοιπόν:

• Διαβάζετε τυχόν πινακίδες ή ρωτάτε το ναυαγοσώστη (αν υπάρχει) για τις ιδιαιτερότητες της περιοχής (ρεύματα, βράχια, επικίνδυνα ψάρια, μορφολογία βυθού). Εάν η παραλία δεν είναι οργανωμένη, ενημερωθείτε από τους ντόπιους ή τους άλλους λουόμενους.

• Ελέγξτε αν υπάρχει μεγάλη κίνηση σκαφών ή αν γίνονται θαλάσσια σπορ κοντά στην ακτή.

• Βλέπετε αν τα νερά είναι καθαρά (η γαλάζια σημαία στην παραλία εγγυάται την ποιότητα των νερών).

Δώστε τους σαφείς οδηγίες

Εάν η θάλασσα έχει βράχια, τότε επισημάνετε στα παιδιά να κολυμπούν σε απόσταση από αυτά. Διαφορετικά, ένα δυνατό κύμα μπορεί να τα σπρώξει προς τα βράχια και να τα τραυματίσει. Ακόμη, ζητήστε από τα μεγαλύτερα παιδιά να βουτούν με τα πόδια και όχι με το κεφάλι, ιδιαίτερα αν δεν γνωρίζετε καλά τα νερά. Για τον ίδιο λόγο, ζητήστε από τα παιδιά να αποφεύγουν τα σπρωξίματα μέσα στο νερό. Τέλος, αν η θάλασσα έχει κύμα, πείτε στα παιδιά να κολυμπούν με την πλάτη προς την ακτή, ούτως ώστε να μην καλυφθούν ξαφνικά από τα κύματα και τρομάξουν.

Θέστε όρια

Ορίστε με σαφήνεια στο παιδί μέχρι πού επιτρέπεται να κολυμπάει, π.χ. «Μέχρι εκείνη τη σημαδούρα». Μπορεί να πάει πιο βαθιά μόνο εάν κολυμπάτε δίπλα του και είστε σίγουροι ότι μπορείτε να το βοηθήσετε. Εάν το παιδί είναι παρορμητικό, να είστε ακόμη πιο αυστηροί στα όρια που θα θέσετε. Επίσης, πρέπει να είστε προσεκτικοί και με τα παιδιά που πηγαίνουν κολυμβητήριο! Oι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι γονείς συχνά υπερεκτιμούν τις ικανότητες των παιδιών τους όταν αυτά πηγαίνουν κολυμβητήριο, με αποτέλεσμα να χαλαρώνουν την επιτήρησή τους.

Να είστε κοντά τους

Τα παιδιά πρέπει να συνοδεύονται από έναν ενήλικο στη θάλασσα. Ποτέ μην τα εμπιστεύεστε σε μεγαλύτερα παιδιά. Επίσης, όσο πιο μικρό είναι το παιδί, τόσο πιο κοντά του πρέπει να είστε. Στα μικρά παιδιά (π.χ. 3 χρονών) συνιστάται η επίβλεψη αφής – δηλαδή, να μπορείτε να πιάσετε το παιδί ανά πάσα στιγμή απλώνοντας το χέρι σας, ακόμη και αν βρίσκεται στην ακροθαλασσιά.

Πότε να μάθει κολύμπι το παιδί;

Σύμφωνα με τις συστάσεις της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής, τα παιδιά μέχρι τα τέταρτα γενέθλιά τους δεν είναι εξελικτικά έτοιμα να κάνουν μαθήματα κολύμβησης. Μέχρι τότε, ωστόσο, μπορούν να συμμετέχουν σε προγράμματα κινητικής αγωγής στο νερό (π.χ. baby swimming). Ωστόσο, οι γονείς δεν πρέπει να εφησυχάζουν ότι το παιδί τους είναι ασφαλές στο νερό επειδή έχει συμμετάσχει σε τέτοιου είδους μαθήματα!

Το παιδί παρασύρθηκε από τα κύματα!

Εάν πρόκειται για μικρό παιδί (π.χ. 2-3 χρονών), μπαίνετε αμέσως στη θάλασσα και το βγάζετε έξω. Εάν όμως το παιδί έχει παρασυρθεί στα βαθιά, το βοηθάτε μόνο εφόσον ξέρετε τον τρόπο. Oι ναυαγοσώστες επισημαίνουν ότι ο βασικός κανόνας της διάσωσης είναι ότι ποτέ δεν προσεγγίζει ο διασώστης το θύμα σώμα με σώμα. Πάντοτε του δίνει κάτι να πιαστεί (π.χ. ένα σκοινί, μια πετσέτα, ένα αναποδογυρισμένο κουβαδάκι, μια σανίδα), ώστε να το τραβήξει έξω. Εάν το παιδί έχει χάσει τις αισθήσεις του, δώστε του τις πρώτες βοήθειες

• Ξαπλώστε το στην άμμο και καλέστε αμέσως για βοήθεια (το ναυαγοσώστη ή το 112).

• Βάζετε το πρόσωπό σας κοντά στη μύτη και το στόμα του για να δείτε αν αναπνέει.

• Εάν αναπνέει, το γυρίζετε στο πλάι (πλάγια θέση ασφαλείας) και περιμένετε να συνέλθει, παρακολουθώντας το μέχρι να έρθει η βοήθεια.

• Εάν δεν αναπνέει, τότε βάζετε το ένα σας χέρι στο μέσο του στέρνου κάτω από τη νοητή γραμμή που σχηματίζουν οι θηλές και κάνετε 30 μαλάξεις μετρώντας ως εξής: «και 1, και 2, και 3… και 30». Κάθε 30 μαλάξεις κάνετε δύο τεχνητές αναπνοές: Ανασηκώνετε το πιγούνι του παιδιού, κλείνετε τη μύτη του και ανοίγετε το στόμα του. Εισπνέετε βαθιά και εκπνέετε στο στόμα του. Στη διάρκεια ενός λεπτού πρέπει να επαναλάβετε τρεις φορές αυτή τη διαδικασία. Σταματάτε μόνο αν το παιδί συνέλθει ή έρθει η βοήθεια.

Να φάει ένα σάντουιτς

Τα παιδιά πρέπει να μπαίνουν στο νερό όταν έχει τελειώσει η διαδικασία της πέψης, δηλαδή τέσσερις ώρες μετά το γεύμα (τόσες ώρες χρειάζονται για την πέψη ενός γεύματος με κρέας). Διαφορετικά, υπάρχει πάντα ο σοβαρότατος κίνδυνος της εισρόφησης θαλάσσιου νερού στους πνεύμονες. Για τον ίδιο λόγο, μη δίνετε στο παιδί σάντουιτς ή πολλά φρούτα (που πέπτονται δύσκολα) ενώ κάνει ακόμη μπάνιο. Βέβαια, το τι συνιστά γεύμα προς αποφυγή στην παραλία εξατομικεύεται ανάλογα με την ηλικία και τις διατροφικές συνήθειες κάθε παιδιού, π.χ. ένα απλό σάντουιτς με τυρί μπορεί να αποτελεί πλήρες γεύμα για ένα παιδί δύο χρονών, όχι όμως και για ένα παιδί 11 χρονών. Πάντως, εάν το παιδί φάει κανονικό γεύμα στην παραλία (ακόμη και σε σάντουιτς), δεν πρέπει να ξαναμπεί στο νερό πριν περάσουν 3-4 ώρες.

Μην εμπιστεύεστε τα μπρατσάκια

Ακόμη και αν τα παιδιά φορούν μπρατσάκια ή σωσίβιο, αυτό δεν σημαίνει ότι μπορείτε να τα αφήσετε χωρίς επίβλεψη στο νερό, επειδή τα φουσκωτά βοηθήματα δεν αποτελούν σωστικά μέσα. Απεναντίας, με ένα ελαφρύ ρεύμα αέρα το παιδί με τα μπρατσάκια μπορεί να παρασυρθεί μακριά μέσα στο νερό. Γι’ αυτό και συστήνουν τα παιδιά να εμπιστεύονται τις δικές τους δυνάμεις. Εάν πάντως θέλετε το παιδί να έχει ένα βοήθημα, προτιμήστε τα κολυμβητικά σωσίβια επίβλεψης ή τα κολυμβητικά γιλέκα (πωλούνται κυρίως σε καταστήματα με αθλητικά είδη).

Τι να πείτε στα παιδιά πριν πάτε στη θάλασσα

• Εάν κάποιο παιδί κινδυνεύει, να φωνάξουν αμέσως έναν ενήλικο ή το ναυαγοσώστη. Να μην επιχειρήσουν να το βοηθήσουν μόνα τους.

• Να μην υπερεκτιμούν τις δυνάμεις τους μέσα στο νερό και να μην απομακρύνονται ποτέ από το σημείο της παραλίας όπου βρίσκεστε.

• Να κολυμπούν πάντα κοντά σας και να μην μπαίνουν ποτέ στο νερό μόνα τους ή χωρίς να σας το πουν.

• Να μη φωνάζουν «βοήθεια» χωρίς λόγο, παρά μόνο όταν έχουν σοβαρό πρόβλημα, π.χ. όταν νιώθουν ότι δεν μπορούν να φτάσουν κολυμπώντας μόνα τους στην ακτή.

Ο ήλιος είναι αναμφισβήτητα απαραίτητος για τη ζωή μας. Ενεργοποιεί τη βιταμίνη D, που είναι απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου. Ο οργανισμός χρησιμοποιεί το ασβέστιο για να δημιουργεί δυνατά οστά. Ελάχιστη έκθεση στον ήλιο είναι ικανή για τη βασική αυτή λειτουργία του οργανισμού. Η έκθεση όμως στον ήλιο χωρίς προστασία μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο δέρμα, στα μάτια, στο αμυντικό σύστημα, ακόμη και καρκίνο. Τα περισσότερα παιδιά, ειδικά σε ηλιόλουστες χώρες όπως οι μεσογειακές, είναι εκτεθειμένα στον ήλιο περισσότερο από το μισό χρόνο της ζωής τους. Για αυτό οι γονείς πρέπει να προστατεύουν τα παιδιά τους από τον ήλιο.

Ο ήλιος εκπέμπει υπεριώδεις ακτινοβολίες που δεν είναι ορατές από το ανθρώπινο μάτι. Αυτές είναι οι υπεριώδεις ακτινοβολίες Α, Β, C(UVA, UVB, UVC). Oι UVC είναι οι πιο επικίνδυνες υπεριώδεις ακτινοβολίες, αλλά ευτυχώς δε φτάνουν στη γη γιατί μπλοκάρονται από τη στιβάδα του όζοντος.

Οι υπεριώδεις ακτινοβολίες απορροφούνται από μια ουσία που λέγεται μελανίνη και βρίσκεται στο δέρμα μας. Όσο περισσότερο εκτιθέμεθα στον ήλιο τόσο περισσότερη μελανίνη παράγεται με αποτέλεσμα το δέρμα να παίρνει πιο σκούρο χρώμα.

Ηλιακό έγκαυμα αναπτύσσεται όταν το δέρμα εκτεθεί σε μεγαλύτερη ποσότητα υπεριώδους ακτινοβολίας από αυτή που μπορεί να απορροφήσει η μελανίνη. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται τα παιδιά με σπίλους (“ελιές”), πολύ ξανθό δέρμα, οικογενειακό ιστορικό με καρκίνο του δέρματος.

Πώς να προστατεύσετε τα παιδιά σας από τον ήλιο;

1. Προσπαθήστε να μην εκτίθενται στον ήλιο μεταξύ των ωρών 10.00 π.μ και 03.00 μ.μ. Σε αντίθετη περίπτωση, ακόμη και αν παίζουν στην αυλή του σπιτιού, τότε βάλτε τους κάποιο αντηλιακό. Οι υπεριώδεις ακτινοβολίες περνούν ακόμη και τα σύννεφα γι’ αυτό χρειάζονται προστασία και τις συννεφιασμένες μέρες.

2. Φορέστε ελαφρά ρούχα στα παιδιά σας και σιγουρευτείτε ότι δεν τα διαπερνά η ηλιακή ακτινοβολία. Τοποθετείστε το χέρι σας κάτω από το ρούχο, αν δεν το βλέπετε, τότε το ρούχο είναι ικανό να απορροφήσει την ηλιακή ακτινοβολία. Ειδικά για τα βρέφη κάτω των έξι μηνών, στα οποία δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αντηλιακή κρέμα, ο μόνος τρόπος προστασίας ,αν δεν μπορείτε να αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο, είναι να καλύψετε το σώμα τους με ρούχα.

3. Χρησιμοποιείστε αντηλιακές κρέμες. Αυτό που πρέπει να προσέχετε όταν αγοράζετε αντηλιακή κρέμα είναι ο δείκτης προστασίας. Πρέπει απαραίτητα ο δείκτης προστασίας να είναι μεγαλύτερος του 15. Επίσης πρέπει να επιλέξετε αντηλιακή κρέμα στην οποία να αναγράφεται ότι προστατεύει από τις υπεριώδεις ακτινοβολίες A,B (UVA, UVB).

Πώς να χρησιμοποιείτε σωστά την αντιηλιακή κρέμα.

Α. Τοποθετείστε την κρέμα 30 λεπτά πριν την έκθεση στον ήλιο. Μην ξεχάσετε να αλείψετε τα χείλη, τα χέρια και τα αυτιά.

Β. Ξαναβάλτε αντηλιακό αν το παιδί μπει στη θάλασσα ή ιδρώσει πολύ. Επίσης ξαναβάλτε αντηλιακό μετά από δύο ώρες.

4. Φορέστε στο παιδί σας καλής ποιότητας γυαλιά ηλίου. Έκθεση στον ήλιο για μια μέρα μπορεί να προκαλέσει έγκαυμα στον κερατοειδή χιτώνα (εξωτερική μεμβράνη του ματιού). Τα γυαλιά ηλίου πρέπει να προστατεύουν 100% από τις υπεριώδεις ακτινοβολίες. Για αυτό πριν αγοράσετε γυαλιά ηλίου στο παιδί σας σιγουρευτείτε ότι αυτά που θα αγοράσετε προσφέρουν 100% προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία.

5. Προσοχή στα φάρμακα που αυξάνουν την ευαισθησία του δέρματος στον ήλιο. Αν το παιδί σας παίρνει φάρμακα, τότε συμβουλευτείτε τον γιατρό σας και αν ανήκουν στην πιο πάνω κατηγορία να αποφύγετε όσο το δυνατό τον ήλιο.

Τι πρέπει να κάνετε αν το παιδί σας πάθει ηλιακό έγκαυμα;

Το ηλιακό έγκαυμα δυστυχώς το αντιλαμβανόμαστε στο τέλος της ημέρας όταν το δέρμα πάρει κοκκινωπό χρώμα. Το παιδί αρχίζει να πονά και να αισθάνεται φαγούρα γιατί ο ήλιος έχει στεγνώσει το δέρμα του. Το ξεφλούδισμα θα αρχίσει περίπου μια βδομάδα μετά το έγκαυμα. Χρήσιμες οδηγίες για το ηλιακό έγκαυμα είναι οι ακόλουθες:

1. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να μην ξύνει το δέρμα του.

2. Κάντε στο παιδί ένα δροσερό μπάνιο.

3. Δώστε στο παιδί κάποιο παυσίπονο φάρμακο.

4. Τοποθετείστε στο δέρμα ενυδατικές κρέμες.

5. Μη χρησιμοποιείτε κρέμες, που προέρχονται από το πετρέλαιο, γιατί δεν αφήνουν τον ιδρώτα και τη θερμότητα να διαφύγουν από το δέρμα.

6. Αποφύγετε οποιαδήποτε έκθεση στον ήλιο γιατί θα επιδεινώσει την κατάσταση.

7. Εάν το έγκαυμα είναι έντονο και δημιουργηθούν φυσαλίδες τότε συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.